Ks. dr Dawid Pietras FSSP
ODPUSTY – WIELKIE DARY BOŻE
KATECHZA WSTĘPNA
WEZWANIE DO POKUTY
Sam Pan Jezus nawoływał do pokuty: „Nie przyszedłem wzywać sprawiedliwych, ale grzesznych ku pokucie” (Łk 5,32); „Jeśli pokutować nie będziecie, wszyscy także zginiecie” (Łk 13,5). Sam też dał przykład pokuty podczas pobyt 40 dni na pustyni (Mt 4,1-11). Św. Piotr także wzywał do pokuty w swoim pierwszym wystąpieniu (Dz 2,38). Św. Jan Chrzciciel głosił: „Czyńcie pokutę, albowiem przybliżyło się do was królestwo niebieskie” (Mt 3,2). Także Maryja objawiając się św. Bernadecie w Lourdes w 1858 r. wołała: „Pokuta, pokuta, pokuta”. Wartość tej praktyki Kościół podkreślił, ustanawiając okres liturgiczny Wielkiego Postu, Adwentu, suche dni czy wigilie, by dać wiernym sposobność do czynienia pokuty. Dniem pokuty jest też piątek jako dzień śmierci naszego Pana.
O. Tanquerey pisze: „Pokuta jest najskuteczniejszym po modlitwie środkiem do oczyszczenia duszy z win przeszłych, a nawet zabezpieczeniem jej od win na przyszłość” (Zarys teologii…, nr 705). Nic więc dziwnego, że po modlitwie to właśnie pokuta stanowi drugi istotowy element etapu oczyszczenia w drodze do doskonałości chrześcijańskiej. Ci, którzy korzystają u mnie z kierownictwa duchowego mają wpisaną w regulamin doskonałości potrzebę ćwiczenia cnoty pokuty, czy też ducha pokuty. Nieustannie bowiem winniśmy pamiętać, że pokutowanie jest naszą powinnością, niejako częścią naszego życia duchowego. Św. Józef Pelczar w książce „Życie duchowe” pisał: „Pokuta jest potrzebna, by połączyć się ze Zbawicielem pokutującym za nas i stać się uczestnikiem Jego zadośćuczynienia, czy to aby zgładzić kary doczesne, które zostają po odpuszczeniu winy i kary wiecznej. Pokuta jest potrzebna, aby się tym łatwiej ustrzec powrotu do grzechów, czy to naprawić dane zgorszenie lub wyrządzoną krzywdę, czy to by pomnożyć zasługi lub aby innym duszom grzesznym wybłagać łaskę nawrócenia i osłonić świat przed karą Bożą”.
Zadajmy sobie teraz pytanie: Dlaczego mamy pokutować? Jakie są pobudki do pokuty? O. Adolf Tanquerey dzieli je na trzy grupy: 1) wynikające ze sprawiedliwości wobec Boga; 2) wynikające z wszczepienia nas w Mistyczne Ciało Chrystusa – Kościół; 3) wynikające z obowiązku miłości wobec siebie i bliźniego (Zarys teologii…, nr 736-742).
Podstawowe formy pokuty to: wypełnianie obowiązków stanu; niesienie krzyży; pokuta sakramentalna, odpusty, Msza św.
KATECHEZA 2
DEFINICJA ODPUSTU
Kodeks Prawa Kanonicznego (kan. 992) i Katechizm Kościoła Katolickiego (nr 1471) definiują odpust następująco: „Odpust jest to darowanie przed Bogiem kary doczesnej za grzechy, zgładzone już co do winy. Dostępuje go chrześcijanin odpowiednio usposobiony i pod pewnymi, określonymi warunkami, za pośrednictwem Kościoła, który jako szafarz owoców odkupienia rozdaje i prawomocnie przydziela zadośćuczynienie ze skarbca zasług Chrystusa i świętych”.
„W odpuście bowiem Kościół, używając swej władzy szafarza owoców odkupienia Chrystusa Pana, nie tylko się modli, lecz wiernym odpowiednio przysposobionym prawomocnie rozdziela skarb zadośćuczynień Chrystusa i Świętych na odpuszczenie kary doczesnej” – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 8 (1967 r.)
Odpust jest darowaniem kar doczesnych spowodowanych przez grzechy ciężkie i lekkie odpuszczone już co do winy w spowiedzi św. lub za grzechy powszednie uczynione po spowiedzi św.
‘SKARBIEC ZASŁUG’
„Wierni, którzy szli śladami Chrystusa, zawsze usiłowali wspomagać się wzajemnie na drodze do Ojca niebieskiego modlitwą, świadczeniem sobie dóbr duchowych i ekspiacją pokutną. Im gorętsza miłość ich pobudzała, tym chętniej postępowali za cierpiącym Chrystusem, niosąc swój krzyż jako zadośćuczynienie za swoje i cudze grzechy z przeświadczeniem, że mogą dopomóc swym braciom do osiągnięcia zbawienia u Boga, Ojca miłosierdzia. Jest to bardzo starym dogmatem Świętych Obcowania, że życie poszczególnych dzieci Bożych łączy się cudowną więzią w Chrystusie z życiem wszystkich innych braci chrześcijan w nadprzyrodzonej jedności Mistycznego Ciała Chrystusa jakby w jednej mistycznej osobie. W ten sposób został utworzony "skarb Kościoła". Nie jest on zbiorem dóbr, gromadzonych przez wieki na kształt materialnych dóbr, lecz nieskończoną i niewyczerpaną wartością, jaką mają u Boga zadośćuczynienia i zasługi Chrystusa Pana, ofiarowane po to, by cała ludzkość była uwolniona od grzechu i doszła do łączności z Ojcem. Stanowi go sam Chrystus Odkupiciel, w którym są i działają zadośćuczynienia i zasługi płynące z Jego odkupienia. Poza tym do tego skarbu należy też wartość naprawdę ogromna, niewymierna i zawsze świeża, jaką mają przed Bogiem modlitwy i dobre uczynki Najświętszej Maryi Panny i Wszystkich Świętych, którzy idąc śladami Chrystusa dzięki Jego łasce, uświęcili samych siebie i spełnili posłannictwo otrzymane od Ojca. W ten sposób, pracując nad własnym zbawieniem, przyczynili się również do zbawienia swych braci w jedności Mistycznego Ciała (…) Stąd między wiernymi, czy to uczestnikami niebieskiej ojczyzny, czy to pokutującymi w czyśćcu za swoje winy, czy to pielgrzymującymi jeszcze na ziemi, istnieje z pewnością trwały węzeł miłości i bogata wymiana wszelkich dóbr”. – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 5
Grzech rodzi winę i karę. Istnieją dwa rodzaje kary za grzechy: kara wieczna (piekło) za grzech śmiertelny czyli ciężki i kara doczesna (trwająca do czasu poprzez pokutę, cierpienie… na ziemi, a po śmierci poprzez czyściec) za grzechy lekkie czyli powszednie. Kiedy korzystamy z sakramentu spowiedzi św. wina jest nam wymazana całkowicie. Natomiast kara wieczna (jeśli były grzechy ciężkie) jest zamieniana na karę doczesną. Za grzechy odpuszczone w sakramencie spowiedzi św. trzeba więc pokutować, naprawić zaniedbania…, bo tego się domaga Boża sprawiedliwość. Tylko chrzest św. gładzi całkowicie wszystkie kary.
GENEZA ODPUSTÓW
Zrodził się z praktyk pierwszych wieków, kiedy np. biskup darował lub skracał pokutnikowi czas pokuty i przywracał go do pełnej wspólnoty z Kościołem. Pokutnicy mogli spełniać dobre czyny dla Kościoła, by uzyskać skrócenie lub darowanie kar pokutnych. Z czasem pojawiła się praktyka przenoszenia łask z odpustu na zmarłych, którzy nie zdążyli zadośćuczynić za swoje grzechy za życia.
Jezus rzekł do św. Piotra: „Tobie dam klucze Królestwa Niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie… (Mt18,18). Odpustów więc udziela Kościół św., „który jako sługa odkupienia autorytatywnie rozporządza i dysponuje skarbcem zadośćuczynień Chrystusa i świętych” (Kodeks Prawa Kanonicznego, Kan 992).
WŁADZA ODPOWIEDZIALNA ZA ODPUSTY
„W tym wszystkim zaś żywiono przekonanie, że nie poszczególni wierni, własnymi tylko siłami, przyczyniają się do odpuszczenia grzechów innych braci; wierzono bowiem, że sam Kościół złączony z Chrystusem jako jedno ciało z głową, zadośćuczyni w poszczególnych członkach. Kościół zaś Ojców miał zgoła to przekonanie, że wykonuje dzieło zbawcze w łączności i pod władzę Pasterzy, których ustanowił Duch Święty jako biskupów do rządzenia Kościołem Bożym. Biskupi więc rozważywszy wszystko roztropnie, określili sposób i wielkość należnego zadośćuczynienia. Co więcej, pozwalali też, aby kanoniczne pokuty mogły być zamienione na inne uczynki, może łatwiejsze, odpowiadające dobru wspólnemu lub podtrzymujące pobożność, które spełniali sami pokutnicy, a nawet niekiedy inni wierni” – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 6
„Jednorodzony Syn Boży... nabył skarb Kościołowi walczącemu... Ten właśnie skarb... powierzył św. Piotrowi, klucznikowi nieba i jego następcom, swoim na ziemi namiestnikom, aby był rozdawany wiernym dla ich zbawienia i aby prawdziwie pokutującym i spowiadającym się udzielano go miłosiernie, dla szczególnych i rozumnych przyczyn, odpuszczając doczesną karę należną za grzech, bądź częściowo, bądź całkowicie, tak ogólnie, jak i w poszczególnych wypadkach (według tego, co uznają za pożyteczne przed Bogiem)” – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 7
§ 1. Oprócz najwyższej władzy kościelnej, tylko ci mogą udzielać odpustów, którym tę władzę przyznaje prawo albo udziela jej Biskup Rzymski. § 2. Żadna władza, poza Biskupem Rzymskim, nie może przekazywać innym władzy udzielania odpustów, chyba że zostało to jej wyraźnie przyznane przez Stolicę Apostolską. (KPK, kan. 995)
Dawniej (do 1904 r.) funkcjonowała w Stolicy Apostolskiej Święta Kongregacja ds. Odpustów i Relikwii. Pius X przekazał jej kompetencje Świętej Kongregacji ds. Obrzędów.
Dziś z ramienia Stolicy Apostolskiej za dyscyplinę odpustów odpowiada Penitencjaria Apostolska (tzw. Trybunał Pokuty). Od strony doktrynalnej odpowiada Dykasteria Nauki Wiary.
Obecnie obowiązuje Enchiridion Indlgentiarum z 1999 r. (IV edycja). Opracowane w świetle bulli Jana Pawła II Incarnationis misterium ogłaszającej Wielki Jubileusz 2000 lat chrześcijaństwa.
OWOCNOŚĆ ODPUSTÓW
„Wierni bowiem, gdy dostępują odpustów, rozumieją, że własnymi siłami nie mogą odpokutować za zło, które grzesząc wyrządzili sobie samym, a nawet całej społeczności i dlatego pobudzają się do zbawiennej pokuty. Następnie praktyka odpustów uczy, jak głęboką jednością w Chrystusie jesteśmy złączeni między sobą, i jak bardzo nadprzyrodzone życie jednostki może dopomóc drugim, aby i oni mogli łatwiej i ściślej zjednoczyć się z Ojcem. A zatem praktyka odpustów skutecznie zapala miłość i ćwiczy w niej w wyjątkowy sposób, gdy dostarcza się pomocy braciom spoczywającym w Chrystusie” – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 9
„Korzystanie z odpustów pobudza również do ufności i nadziei pełnego pojednania z Bogiem Ojcem. Sprawia to jednak tak, że nikomu nie daje sposobności do niedbalstwa i w żaden sposób nie zwalnia od wysiłku gorliwego wyrabiania dyspozycji, wymaganych do pełnego zjednoczenia z Bogiem” – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 10
Słowa św. Józefa Pelczara: „O, jak dobrą matką jest Kościół katolicki. On wie, że my, biedni żebracy, nie mamy czym płacić licznych długów, więc bierze ze skarbca Chrystusa i płaci za nas, aby nas od więzienia uwolnić. Odpusty są nieocenionym darem Zbawiciela, one bowiem gładzą kary doczesne, a przez to ułatwiają nam drogę do nieba, dokąd nikt nie wejdzie, dopóki nie wypłaci ostatniego grosza. One powiększają obrzydzenie grzechów, nawet powszednich, pokazując, jakie są ich skutki i czego trzeba do ich zgładzenia. One przypominają duszy czyściec, a tym samym utrzymują w niej świętą bojaźń. One odsłaniają doskonałości Boże, mianowicie świętość, sprawiedliwość i miłosierdzie, przez co zachęcają do pokuty i częstego przyjmowania sakramentów świętych. One dają poznać cenę zasług Chrystusa oraz Jego niezmierną miłość ku rodzajowi ludzkiemu, stąd budzą w duszy miłość ku Panu Jezusowi, Najświętszej Pannie, świętym i Kościołowi. One łączą świętym węzłem Kościół cierpiący z pielgrzymującym, a przy tym są środkiem bardzo skutecznym, aby rozszerzyć chwałę Bożą, napełnić niebo, ulżyć braciom w czyśćcu cierpiącym. One wreszcie przenoszą nas w świat nadprzyrodzony, a tym samym utrzymują ducha wiary”.
PODZIAŁ ODPUSTÓW
Odpusty dzielimy na zupełne (całkowite darowanie kar) i cząstkowe (darowanie części kar; ilość darowanej kary wypływa z gorliwości, z jaką wykonujemy czyn pobożny i wartości wykonywanego dzieła).
„Co do odpustów rzeczowych i miejscowych, to nie tylko ich liczba została bardzo zmniejszona, ale i sama nazwa została usunięta, aby jaśniej było wiadomo, że odpusty są przywiązane tylko do czynności wiernych, nie zaś do rzeczy lub miejsca, które są jedynie okazją zyskania odpustów. Co więcej, członkowie pobożnych Stowarzyszeń mogą zyskać odpusty im właściwe, przez wypełnianie przepisywanych dzieł, nie wymaga się używania oznak” – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 12
ZA KOGO JE ZDOBYWAMY
Możemy je zdobyć dla siebie lub ofiarować za dusze w czyśćcu cierpiące. Nigdy zaś za żywych. Ofiarując odpusty za zmarłych spełniamy wspaniały czyn miłosierdzia: „Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią” (Mt 5,7). Tak zjednujemy sobie miłosierdzie Boże na godzinę śmierci. Odpusty mają również zachęcić nas do czynów pobożności, miłości, pokuty i prawdziwego nawrócenia.
LICZBA ODPUSTÓW DZIENNIE
Odpust zupełny można uzyskać tylko jeden raz w ciągu doby. Jednak w momencie śmierci wierny może uzyskać odpust zupełny, chociaż tego dnia uzyskał już wcześniej inny odpust zupełny. Natomiast odpustów cząstkowych można wiele uzyskać w ciągu każdego dnia.[Normy, nr 6, 18]
WARUNKI UZYSKANIA ODPUSTU ZUPEŁNEGO
„Co do odpustów zupełnych, wydało się rzeczą stosowną, zmniejszenie odpowiednio ich liczby, aby wierni należycie doceniali odpust zupełny i by go mogli uzyskać, mając odpowiednie dyspozycje. Mało się bowiem zważa na to, co częściej występuje; mało się ceni to, czego nam obficiej użyczają. Wielu też chrześcijan potrzebuje odpowiedniego czasu, ażeby się dobrze przygotować do uzyskania odpustu zupełnego”. – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 12
Wykluczyć wszelkie przywiązanie do grzechu, nawet powszedniego (jest to pragnienie szczerej wewnętrznej przemiany, pragnienie zerwania z nałogami). Jeżeli jest brak pełnej dyspozycji wykluczenia upodobania do jakiegokolwiek grzechu, odpust będzie tylko cząstkowy.
„Bo odpustów nie można zyskać bez szczerej wewnętrznej przemiany (metanoia) i bez łączności z Bogiem, do czego dodać trzeba wypełnianie przepisanych uczynków. Zostaje więc zachowany porządek miłości, do którego włącza się darowanie kar na mocy przydziału ze skarbca Kościoła” – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 11
Wykonać czynności obdarzone odpustem (spis poniżej).
Spowiedź sakramentalna lub bycie w stanie łaski uświęcającej (będąc ochrzczonym) przynajmniej pod koniec wypełniania przepisanego dzieła (osoba nie może być w ekskomunice).
Przyjęcie Komunii świętej (może być poza Mszą św.).
Odmówienie modlitwy w intencjach Ojca świętego (Nie musimy znać tych intencji – intencje wyznaczone na poszczególny miesiąc; chodzi o łączność z Kościołem katolickim).
„Warunek modlitwy według intencji Papieża spełnia się całkowicie, jeżeli się odmawia wedle jego intencji jeden raz Ojcze nasz i Zdrowaś; poszczególni wierni mają jednak możność odmówienia jakiejkolwiek innej modlitwy stosownie do osobistej pobożności i przywiązania do Biskupa Rzymskiego” [Normy, nr 10].
„Czynnością przepisaną do zyskania odpustu zupełnego przywiązanego do kościoła lub kaplicy jest pobożne nawiedzenie tegoż, z równoczesnym odmówieniem Modlitwy Pańskiej i symbolu wiary (Ojcze nasz i Wierzę)” [Normy, nr 16].
„Trzy warunki mogą być wypełnione na wiele dni (pluribus diebus) przed lub po wykonaniu przepisanego dzieła: wypada jednak aby Komunia św. i modlitwa wedle intencji Papieża zostały dopełnione w samym dniu, w którym się spełnia owe dzieło” [Normy, nr 8]. Musi być między nimi łączność. Musi też być przynajmniej ogólna intencja zdobycia odpustu (KPK, kan. 996 par. 2).
Po jednej spowiedzi sakramentalnej można uzyskać wiele odpustów zupełnych, a po jednej Komunii Św. i jednej modlitwie w intencji Ojca św. można uzyskać tylko jeden odpust zupełny [Normy, nr 9].
OSOBY PRZESZKODZONE
„Przy zachowaniu w mocy udzielonej spowiednikom kan. 935 KPK władzy zamieniania "przeszkodzonym" czy to przepisanej czynności, czy też warunków, Ordynariusze miejscowi mogą zezwolić wiernym, nad którymi według prawa wykonują władzę, aby ci mogli uzyskać odpust zupełny bez aktualnej spowiedzi i Komunii św., jeżeli zamieszkują miejsca, gdzie wcale nie można albo przynajmniej jest bardzo trudno przystąpić do spowiedzi lub Komunii św., oraz byleby wzbudzili żal doskonały i postanowili przystąpić do tych sakramentów przy najbliższej okazji” [Normy, nr 11].
WYKAZ ODPUSTÓW ZUPEŁNYCH
Odpusty zupełne, które można uzyskać każdego dnia:
1. Za odprawienie adoracji Najświętszego Sakramentu przez pół godziny (np. przechowywanym w tabernakulum). Natomiast za samo tylko nawiedzenie Najświętszego Sakramentu - odpust cząstkowy.
2. Za pobożne czytanie Pisma św. przez pół godziny z należnym szacunkiem dla Słowa Bożego i traktowanie tej czynności jako czytanie duchowe. Za każdorazowe czytanie Pisma św. pod tymi samymi warunkami, ale przez krótszy czas - odpust cząstkowy.
3. Za odprawienie Drogi Krzyżowej. Warunki:
A. trzeba odprawiać to ćwiczenie w miejscu, gdzie jest prawnie założona Droga Krzyżowa (w kościele, na kalwarii itp.). Odpust jest związany z krzyżykami na poszczególnych stacjach.
B. rozmyślać Mękę Pana Jezusa (treścią rozmyślania nie muszą być kolejne stacje).
C. trzeba przechodzić od jednej do drugiej stacji. Jeżeli Drogę Krzyżową odprawia się publicznie i trudno jest wszystkim wiernym przechodzić od stacji do stacji, wystarczy gdy przechodzi prowadzący to nabożeństwo lub osoba z krzyżem, a inni wierni pozostają na swoim miejscu.
Kto w ten sposób, z powodu słusznej przeszkody, np. choroby, podróży, zamknięcia kościoła itp. nie może odprawić Drogi Krzyżowej wg podanych warunków - zyskuje odpust zupełny, jeśli przynajmniej przez pół godziny odda się pobożnemu czytaniu albo rozważaniu Męki Pana Jezusa.
4. Za odmówienie części Różańca (czyli 5 dziesiątków) w rodzinie, w społeczności zakonnej, w stowarzyszeniu publicznym. Jeśli odmawiamy sami musimy to uczynić w kościele lub kaplicy. Inne warunki:
A. trzeba odmówić 5 dziesiątków bez przerwy,
B. do modlitwy ustnej trzeba dodać rozmyślanie tajemnic różańcowych,
C. przy publicznym rozważaniu Różańca trzeba zapowiadać odmawiane tajemnice według przyjętego zwyczaju.
5. Za odmówienie Koronki do Miłosierdzia Bożego
Dekret o związaniu odpustów z Koronką do Miłosierdzia Bożego
12 stycznia 2002
Penitencjaria Apostolska na mocy uprawnień specjalnie udzielonych jej przez Papieża chętnie przyjmuje przedstawioną prośbę i postanawia, co następuje:
Odpustu zupełnego pod zwykłymi warunkami (mianowicie sakramentalna spowiedź, Komunia eucharystyczna i modlitwa w intencjach Ojca Świętego) udziela się w granicach Polski wiernemu, który z duszą całkowicie wolną od przywiązania do jakiegokolwiek grzechu pobożnie odmówi Koronkę do Miłosierdzia Bożego w kościele lub kaplicy wobec Najświętszego Sakramentu Eucharystii, publicznie wystawionego lub też przechowywanego w tabernakulum.
Jeżeli zaś ci wierni z powodu choroby (lub innej słusznej racji) nie będą mogli wyjść z domu, ale odmówią Koronkę do Miłosierdzia Bożego z ufnością i z pragnieniem miłosierdzia dla siebie oraz gotowością okazania go innym, to pod zwykłymi warunkami również zyskują odpust zupełny, z zachowaniem przepisów co do ‘mających przeszkodę’, zawartych w normach 24 i 25 .Wykazu odpustów. (.Enchiridii Indulgentiarum.).
W innych zaś okolicznościach odpust będzie cząstkowy. Niniejsze zezwolenie zachowa wieczystą ważność, bez względu na jakiekolwiek przeciwne zarządzenia.
Odpusty zupełne, które można uzyskać w oznaczonych dniach [zatwierdz. 29 VI 1969 r. dekretem Penitencjarii Apostolskiej] (Jeżeli do uzyskania odpustu związanego z jakimś dniem jest wymagane nawiedzenie kościoła lub kaplicy, to może ono mieć miejsce od południa dnia poprzedzającego aż do północy kończącej dzień oznaczony):
- Za pobożne, publiczne odmówienie hymnu „Veni Creator” w dniu 1 stycznia i w uroczystość Zesłania Ducha Świętego (odpust cząstkowy za pobożne odmówienie tego hymnu w inne dni).
- Za pobożne odmówienie po przyjęciu Komunii św. modlitwy “Oto ja, o dobry i najsłodszy Jezu” przed obrazem Pana Jezusa Ukrzyżowanego, w każdy piątek Wielkiego Postu (za odmówienie tej modlitwy w inne dni roku w podobnych warunkach - odpust cząstkowy).
- Za pobożne i uroczyste odmówienie “Przed tak Wielkim Sakramentem” z wezwaniem i modlitwą w Wielki Czwartek i w uroczystość Bożego Ciała (w innych okolicznościach - cząstkowy).
- Za pobożny udział i ucałowanie Krzyża w Wielki Piątek.
- Za odmówienie w jakiejkolwiek używanej formule przyrzeczeń Chrztu Świętego:
A. w czasie nabożeństwa w wigilię Wielkanocy,
B. w rocznicę chrztu (w inne dni - odpust cząstkowy).
- Za pobożne, publiczne odmówienie aktu wynagrodzenia “Jezu Najsłodszy” w uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa (inne dni - odpust cząstkowy).
- „Wierny, który z pobożną intencją posługuje się przedmiotem kultu (krucyfiksem, krzyżem, różańcem, szkaplerzem, medalikiem), poświęconym należycie przez jakiegokolwiek kapłana, dostępuje odpustu cząstkowego. Jeżeliby zaś przedmiot kultu był poświęcony przez Papieża albo któregokolwiek Biskupa, wierny używający w pobożnej intencji tego przedmiotu może uzyskać także odpust zupełny w uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła, z dodaniem jednak wyznania wiary w jakiejkolwiek uznanej formule” [Normy, nr 17].
- Za pobożne publiczne odmówienie „Aktu oddania się rodzaju ludzkiego Jezusowi Chrystusowi” (O Jezu najsłodszy, Odkupicielu rodzaju ludzkiego) w uroczystość Chrystusa Króla (w inne dni odpust cząstkowy).
- Za pobożne nawiedzenie cmentarza i równocześnie pomodlenie się za zmarłych, chociażby tylko w myśli, w dniach od 1 do 8 listopada, można codziennie uzyskać odpust zupełny, który można ofiarować jedynie za zmarłych [w inne dni odpust cząstkowy].
- Za nawiedzenie kościoła lub kaplicy oraz odmówienie „Ojcze nasz” i „Wierzę” w Dniu Zadusznym (odpust za zmarłych).
- Za publiczne odmówienie hymnu “Ciebie Boga wysławiamy” w ostatni dzień roku jako podziękowanie Panu Bogu za otrzymane łaski (za podziękowanie w inne dni - odpust cząstkowy).
- Za przyjęcie Pierwszej Komunii św., albo za pobożny udział w ceremonii Pierwszej Komunii św.
- Odpustu zupełnego może dostąpić kapłan, który odprawia pierwszą Mszę św. lub obchodzi jubileusz 25-lecia, 50-lecia, 60-lecia z postanowieniem wobec Boga wiernego wypełniania obowiązków powołania. Podobnie wierni, którzy uczestniczą w takiej ceremonii mogą uzyskać odpust zupełny.
- Za udział z pobudek religijnych w uroczystym nabożeństwie eucharystycznym, odbywanym na zakończenie Kongresu Eucharystycznego.
- Za odprawienie rekolekcji przynajmniej przez 3 dni.
- Za pobożny udział w kilku naukach misyjnych i uroczystym ich zakończeniu.
- Za przyjęcie z pobożnym usposobieniem błogosławieństwa papieskiego “Urbi et Orbi” (nawet przez radio lub telewizję).
- Za pobożne nawiedzenie jednej z czterech bazylik większych w Rzymie i odmówienie tam „Ojcze nasz” i „Wierzę”:
A. w uroczystość Patrona Bazyliki,
B. w jakiekolwiek święto nakazane,
C. raz w roku w dniu wybranym przez wiernego.
- Za udział w nabożeństwie porannym lub wieczornym w kościele stacyjnym w Rzymie, w dniu oznaczonym w Mszale. Nawiedzenie tych kościołów – odpust cząstkowy.
- Za udział w nabożeństwie podczas duszpasterskiej wizytacji. Nawiedzenie kościoła lub kaplicy w trakcie trwania wizytacji – odpust cząstkowy.
- Za nawiedzenie kościoła parafialnego w dniu święta tytularnego (patrona) i w dniu 2 sierpnia (Matki Boskiej Anielskiej) i odmówienie tam „Ojcze nasz” i „Wierzę”. [W kościołach zaś parafialnych można ponadto zyskać odpust zupełny dwa razy do roku: w święto Patrona Kościoła i dnia 2 sierpnia, w który wypada odpust Porcjunkuli, albo w inny stosowniejszy dzień do ustalenia przez Ordynariusza – Normy, nr 15].
- Za nawiedzenie kościoła, w którym odbywa się synod diecezjalny i odmówienie tam „Ojcze nasz” i „Wierzę”.
- Za pobożne nawiedzenie kościoła lub ołtarza w dniu jego poświęcenia (konsekracji) i odmówienie tam „Ojcze nasz” i „Wierzę”.
- Za pobożne nawiedzenie kościoła lub kaplicy zakonnej w dniu święta Założyciela zakonu i odmówienie tam „Ojcze nasz” i „Wierzę”.
- Za uczestnictwo w nabożeństwie „Gorzkich Żali” w kościele w Polsce (tylko raz na tydzień podczas Wielkiego Postu).
- „Chrześcijaninowi bliskiemu śmierci, należycie usposobionemu, święta Matka Kościół łaskawie udziela odpustu zupełnego na godzinę śmierci, jeżeli brak kapłana, który by mu udzielił Sakramentów i błogosławieństwa apostolskiego z przywiązanym odpustem zupełnym, o którym mowa, w KPK kan. 468 § 2, byleby ten wierny w ciągu życia miał zwyczaj odmawiania jakichkolwiek modlitw. Chwalebną rzeczą jest posłużenie się krucyfiksem lub krzyżem dla uzyskania tego odpustu zupełnego. W obliczu śmierci wierny może dostąpić tego odpustu zupełnego, chociażby już tego samego dnia uzyskał inny odpust zupełny” [Normy, nr 18].
- Absolucja generalna z odpustem zupełnym na godzinę śmierci: Władzą otrzymaną od Stolicy Apostolskiej udzielam ci odpustu zupełnego i przebaczenia wszystkich twoich grzechów, w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen. Skutki jego otrzymuje się w momencie śmierci.
- Nawiedzenie bazyliki mniejszej na terenie Polski w następujące dni: - w uroczystość Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca); - w święto tytułu; - w święto Porcjumkuli (2 sierpnia); - jeden raz w ciągu roku w dniu określonym według uznania - odpust zupełny.
ODPUST NA ŚWIĘTO MIŁOSIERDZIA BOŻEGO
Jest to odpust, jakie wynika z objawienia prywatnego. Nie jest więc włączony w oficjalny wykaz odpustów.
„Proś wiernego sługę mojego, żeby w dniu tym powiedział światu całemu o tym wielkim miłosierdziu moim, że kto w dniu tym przystąpi do Źródła Życia, ten dostąpi zupełnego odpuszczenia win i kar” (Dz 300).
„Córko moja, mów światu całemu o niepojętym miłosierdziu moim. Pragnę, aby święto Miłosierdzia, było ucieczką i schronieniem dla wszystkich dusz, a szczególnie dla biednych grzeszników. W dniu tym otwarte są wnętrzności miłosierdzia Mego, wylewam całe morze łask na dusze, które się zbliżą do źródła miłosierdzia Mojego; która dusza przystąpi do spowiedzi i Komunii świętej, dostąpi zupełnego odpuszczenia win i kar. W dniu tym otwarte są wszystkie upusty Boże, przez które płyną łaski; niech się nie lęka zbliżyć do mnie żadna dusza, choćby grzechy jej były jak szkarłat. Miłosierdzie moje jest tak wielkie, że przez całą wieczność nie zgłębi go żaden umysł, ani ludzki, ani anielski” (Dz. 699).
„Na karanie mam wieczność, a teraz przedłużam im czas miłosierdzia, ale biada im, jeżeli nie poznają czasu nawiedzenia mego” (Dz 1160).
Dar ten tłumaczy ks. Prof. Ignacy Różycki, który zajmuje się dziełem miłosierdzia: „Jest to łaska większa od odpustu zupełnego. Ten polega bowiem tylko na darowaniu kar doczesnych należnych za popełnione grzechy, ale nie jest nigdy odpuszczeniem samychże win. Najszczególniejsza łaska jest zasadniczo również większa niż łaski 6–ciu sakramentów z wyjątkiem sakramentu chrztu: albowiem odpuszczenie wszystkich win i kar jest tylko sakramentalną łaską chrztu świętego. W przytoczonych zaś obietnicach Chrystus związał odpuszczenie win i kar z Komunią świętą przyjętą w święto Miłosierdzia, czyli pod tym względem podniósł ją do rzędu drugiego chrztu”.
ODPUSTY CZĄSTKOWE
Zyskujemy je za każdy czyn pobożny, jeśli jesteśmy w stanie łaski uświęcającej. Na przykład:
- Jeśli w czasie spełniania swoich obowiązków, w cierpieniach i trudach życia wznosi myśli do Boga z pokorą i ufnością, dodając w myśli jakiś akt strzelisty, np. “Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami”.
- Jeśli wierny powodowany motywem wiary przyjdzie z pomocą potrzebującym współbraciom, pomagając im osobiście lub dzieląc się z nimi swoimi dobrami. Np. poprzez pocieszenie i pouczenie duchowe, udzielenie pokarmu itd.
- Gdy wierny w intencji umartwiania się, odmówi sobie czegoś godziwego, a przyjemnego dla siebie.
- Poprzez publiczne świadectwo wiary.
- Przykłady bardziej znanych modlitw, do których odmawiania przywiązane są odpusty cząstkowe: Anioł Pański; Królowo Nieba [na Wielkanoc]; Credo; Skład Apostolski; Aniele Boży; Psalm 130 (Z głębokości – De profundis); Psalm 51 (Zmiłuj się nade mną – Miserere); Litanie zatwierdzone dla całego Kościoła (do Najświętszego Imienia Jezus, do Najświętszego Serca Pana Jezusa, do Najdroższej Krwi Chrystusa Pana, Loretańska do Najświętszej Maryi Panny, do świętego Józefa, do Wszystkich Świętych); Pomnij o Najdobrotliwsza Panno Maryjo; Wieczny odpoczynek; Witaj Królowo; Pod Twoją obronę; O Stworzycielu Duchu przyjdź; Magnificat; Różańciec św.; Droga Krzyżowa; nawiedzenie Najświętszego Sakramentu; Akt Komunii św. duchowej; akty wiary, nadziei i miłości; hymn Uwielbiam Cię nabożnie (Adoro Te, devote); odmówienie jutrzni lub nieszporów żałobnych; uczestnictwo w publicznie odprawianej nowennie przed Bożym Narodzeniem, Zesłaniem Ducha Świętego i Niepokalanym Poczęciem; Odmawianie Małych oficjów: O męce Pańskiej, o Najświętszym Sercu Pana Jezusa, o Matce Bożej, o Niepokalanym Poczęciu, o św. Józefie; odmówienie zatwierdzonej przez władzę kościelną modlitwy o powołania kapłańskie i zakonne; odprawienie modlitwy myślnej (rozmyślania); w dniu liturgicznego obchodu świętego odmówienie modlitwy mszalnej (kolekty) lub innej, zatwierdzonej ku czci danego świętego;
Modlitwa: Duszo Chrystusowa, uświęć mnie, Ciało Chrystusowe, zbaw mnie. Krwi Chrystusowa, napój mnie. Wodo z boku chrystusowego obmyj mnie. Męko Chrystusowa, pokrzep mnie. O dobry Jezu, wysłuchaj mnie. W ranach swoich ukryj mnie. Nie dopuść mi oddalać się od Ciebie. Od nieprzyjaciela złośliwego broń mnie. W godzinę śmierci wezwij mnie. I każ mi przyjść do Siebie, Abym ze Świętymi twymi chwalił Cię. Na wieki wieków. Amen
Modlitwa: Maryjo, Matko łaski, Matko miłosierdzia. Broń mnie od wroga i przyjmij w godzinę śmierci.
Modlitwa: Dzięki Ci składamy, Wszechmogący Boże, za wszystkie dobrodziejstwa Twoje. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
Modlitwa: Czynności nasze, prosimy Cię, Panie, natchnieniem swoim uprzedzaj i pomocą wspieraj, ażyby każda nasza modlitwa i czynność od Ciebie zawsze się zaczynała i przez Ciebie zaczęta w Tobie się kończyła. Przez Chrystusa pana naszego. Amen (kolekta z czwartku po Popielcu);
Modlitwa: Panie, Boże Wszechmogący, któryś dozwolił nam doczekać początku tego dnia, ochraniaj nas dzisiaj swoją mocą, abyśmy nie popełnili żadnego grzechu, lecz w swoich słowach, myślach i uczynkach pełnili Twą sprawiedliwość. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. (LG, poniedziałek, II tydzień, jutrznia)
Modlitwa: Wysłuchaj nas, Panie Święty, Ojcze wszechmogący, wieczny Panie, i racz zesłać z nieba świętego Anioła Swego, aby strzegł, osłaniał, nawiedzał i bronił wszystkich mieszkańców tego domu. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Modlitwa: Stajemy wobec Ciebie, Panie, Duchu Święty, stajemy przygnieceni wprawdzie ciężarem grzechu, lecz zgromadzeni specjalnie w imię Twoje. Przyjdź do nas, pozostań z nami i zechciej przeniknąć nasze serca. Naucz nas, co mamy czynić, dokąd zdążać, ukaż nam, co winniśmy wybrać, abyśmy potrafili z Twoją pomocą we wszystkim Tobie się podobać. Ty sam bądź naszym doradcą i sprawcą naszych zamierzeń, który z Bogiem Ojcem i Jego Synem posiadasz sławne imię. Nie dozwól, byśmy się stali burzycielami sprawiedliwości, Ty, który miłujesz najwyższą słuszność. Niech nas nie sprowadzi na manowce nieświadomość, nie zwiedzie powodzenie, nie zhańbi wzgląd na korzyść lub osobę. Lecz zjednocz nas ze sobą w sposób skuteczny darem jedynej Twojej łaski, abyśmy w Tobie byli jedno i w niczym nie odstąpili od prawdy. Tak jak jesteśmy zgromadzeni w imię Twoje, tak niech we wszystkim trzymamy się sprawiedliwości kierowanej życzliwością, abyśmy i tutaj w niczym nie sprzeciwili się Tobie i za dobre czyny zasłużyli sobie w przyszłości na wieczną nagrodę. Amen.
Modlitwa: Do Ciebie, święty Józefie, uciekamy się w naszej niedoli.. Przez miłość, która Cię łączyła z Niepokalaną Dziewicą Bogarodzicą i przez ojcowską Twą troskliwość, którą otaczałeś Dziecię Jezus, pokornie błagamy: wejrzyj łaskawie na dziedzictwo, które Jezus Chrystus nabył Krwią Swoją, i swoim potężnym wstawiennictwem dopomóż nam w naszych potrzebach. Opatrznościowy stróżu Bożej Rodziny, czuwaj nad wybranym potomstwem Jezusa Chrystusa. Oddal od nas, ukochany Ojcze, wszelką zarazę błędów i zepsucia. Potężny nasz wybawco, przyjdź nam łaskawie z niebiańską pomocą w twej walce z mocami ciemności, a jak niegdyś uratowałeś Dziecię Jezus z niebezpieczeństwa, które groziło Jego życiu, tak teraz broń świętego Kościoła Bożego od wrogich zasadzek i od wszelkiej przeciwności. Otaczaj każdego z nas nieustanną opieką, abyśmy za Twoim przykładem i Twoją pomocą mogli żyć świątobliwie, umrzeć pobożnie i osiągnąć wieczną szczęśliwość w niebie. Amen.
Modlitwa: Przyjdź Duchu Święty, napełnij serca wiernych Twoich i ogień miłości w nich zapal. Przyjdź i odnów oblicze ziemi.
Modlitwa: O ŚWIĘTA UCZTO, W KÓREJ POŻYWAMY Ciało Chrystusa, w niej pamiątkę mamy Bolesnej męki i onych gorzkości, Które On dla nas wycierpiał z miłości. Ta święta Uczta łaski nam udziela do cnotliwego życia nas posila; kto jej pożywa w sumieniu czystości. Jest mu zadatkiem szczęśliwej wieczności. Chrystus, Pan hojny, tak nas umiłował. Z Ciała, Krwi swojej, Ucztę nam zgotował Wszystkich nas sprasza i wzywa do Siebie, bo szczerze pragnie osadzić nas w niebie.
Modlitwa o jedność Kościoła: Panie Jezu Chryste, modliłeś się: Spraw, aby wszyscy byli jedno, jak Ty, Ojcze, we mnie, a Ja w Tobie. Prosimy Cię o jedność Kościoła. Zburz mury, które nas dzielą. Umocnij to, co nas łączy, rozbij to, co nas dzieli. Spraw, abyśmy szukali dróg wzajemnego spotkania. Niech nastanie dzień, w którym będziemy Cię chwalić i wielbić we wspólnocie wszystkich wierzących. Amen
Odmówienie modlitwy za Papieża: Wezwanie: Módlmy się za Papieża naszego Franciszka. Niech go Pan strzeże, zachowa przy życiu, darzy szczęściem na ziemi, i broni przed nieprzyjaciółmi. Amen
Modlitwa: Racz, Panie nagrodzić życiem wiecznym wszystkich, którzy nam dobrze czynią dla imienia Twego.
Modlitwa: Święta Maryjo, przybądź z pomocą biednym, wspomóż słabych, pociesz płaczących, módl się za ludem, proś za duchowieństwem, wstawiaj się za niewiastami pobożnymi: niech doświadczą pomocy wszyscy, którzy Cię ze czcią wspominają.
Modlitwa do Apostołów Piotra i Pawła: Święci Apostołowie Piotrze i Pawle, przyczyńcie się za nami. Ochraniaj, Panie, swój lud ufający opiece Apostołów Twoich Piotra i Pawła oraz strzeż go nieustanną opieką. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Modlitwa: Prosimy Cię, Panie nawiedź ten dom i oddal od niego wszelkie wrogie zasadzki; niech w nim przebywają Twoi święci Aniołowie i strzegą nas w pokoju, a Twoje błogosławieństwo niech zawsze na towarzyszy. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. (Liturgia Godzin: Kompleta po Nieszporach uroczystości)
- Ponadto odpusty cząstkowe i odpuszczenie grzechów lekkich zyskujemy za praktyki pobożne jakie jak: uczestnictwo w Najświętszej Ofierze Mszy św.; przyjęcie Komunii św.; akty żalu za grzechy [Ach żałuję za me złości…]; uczynienie znaku Krzyża św. z wypowiedzeniem słów W imię Ojca…; pobożne używanie wody święconej, poświęconych medalików czy szkaplerzy; przebaczenie winowajcom; rachunek sumienia; comiesięczny dzień skupienia; post; wysłuchanie kazania, udział w nauczaniu lub uczenie się nauki chrześcijańskiej; błogosławieństwo kapłana; nawiedzenie starożytnego cmentarza chrześcijańskiego (katakumb).
REFORMA PAWŁA VI
Zakończenie Konstytucji Indulgentiarum doctrina
„Nowe przepisy, na których się opiera zyskiwanie odpustów, zaczną obowiązywać po upływie trzech miesięcy od dnia, w którym niniejsza Konstytucja zostanie ogłoszona w Aktach Stolicy Apostolskiej.
Odpusty przywiązane do używania pobożnych przedmiotów, które wyżej nie zostały wymienione ustają po upływie trzech miesięcy, od w którym ta Konstytucja ukaże się w Aktach Stolicy Apostolskiej.
Wyniki rewizji, o których w N. 14 i N. 15 winny być przedłożone Świętej Penitencjarii Apostolskiej w przeciągu roku. Po upływie zaś dwóch lat od daty wyjścia tej Konstytucji odpusty, które nie zostaną zatwierdzone, utracą wszelką moc.
Chcemy, ażeby niniejsze Nasze postanowienia i przepisy miały moc i skuteczność teraz i na przyszłość bez względu - o ile w ogóle trzeba to zaznaczyć - na Konstytucje i Zarządzenia Apostolskie wydane przez Naszych Poprzedników, oraz na inne przepisy, osobnej nawet wzmianki i odwołania godne.
Dan w Rzymie, u św. Piotra dnia 1 stycznia, w Oktawę Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa, 1967 roku, w czwartym Naszego Pontyfikatu”.
PAULUS PP. VI
„W przygotowaniu tych norm trzy rzeczy szczególnie wzięto pod uwagę: aby ustanowić nową miarę dla odpustu cząstkowego, zmniejszyć odpowiednio liczbę odpustów zupełnych, i sprowadzić do prostszej i godniejszej formy oraz uporządkować sprawy dotyczące tak samych odpustów rzeczowych i miejscowych.
„Nie stosuje się już podziału na opusty osobowe, rzeczowe i miejscowe, aby jaśniej było widać, że odpusty przywiązuje się do czynności wiernych, chociaż te są nieraz związane z jakąś rzeczą lub miejscem” [Normy, nr 12].
„Przepisy prawne wydane o odpustach zupełnych, te zwłaszcza, które są zawarte w N. 6., odnoszą się także do odpustów zupełnych, które dotychczas zwykło się nazywać "toties - quoties". [Normy, nr 19]
„Święta Matka Kościół, pełna troski o wiernych zmarłych, postanawia żeby, po zniesieniu jakiegokolwiek przywileju w tej sprawie, nieść im pomoc jak najszerzej przez każdą ofiarę Mszy św.” [Normy, nr 2o]
„Co do odpustu cząstkowego pominięto dawne określenie dni i lat, a wyszukano nową formę czyli miarę, wedle której bierze się pod uwagę samą czynność wiernego, spełniającego dzieło ubogacone odpustem. Ponieważ zaś chrześcijanin - oprócz zasługi, która jest głównym owocem czynności - może dostąpić ponadto przez swój czyn odpuszczenia kary doczesnej, i to tym większej, im większa jest miłość działającego i wartość dzieła, postanowiono, żeby samą tę ilość odpuszczenia kary, jaką chrześcijanin uzyskuje swoim czynem przyjąć za miarę odpuszczenia kary, którą władza kościelna hojnie dodaje przez odpust cząstkowy” – Konstytucja Apostolska Indulgentiarum doctrina, nr 12 [Normy, nr 4]
„Częściowy, niezupełny odpust jest ten, przez który otrzymać można odpuszczenie tylko pewnej oznaczonej części kar przez grzech zasłużonych. Dlatego z zyskaniem takiego odpustu nie jest koniecznie połączone uwolnienie zupełne od kar grzechowych. Tego rodzaju są odpusty czterdziesto lub stodniowe, siedem kwadragen (25), jednego roku, lub siedem lat itd. ...
Cóż znaczy taka oznaczona liczba dni, tygodni, lat? Otóż nie znaczy to, jakoby Stolica Święta chciała o taki właśnie czas skrócić kary czyśćcowe; lecz okres ten odnosi się, według ogólnego zdania, do periodu pokuty, jaki w pierwszych wiekach chrześcijaństwa ustawy kościelne przypisywały. Tak odpust np. stu dni lub jednego roku jest odpuszczeniem owej kary doczesnej, której by w owych czasach zadośćuczyniono pokutą kanoniczną stu dni lub jednego roku. Ile dni cierpień czyśćcowych taka pokuta gładzi, to pozostaje dla nas tajemnicą. To tylko twierdzić możemy, iż odpust, który w tym życiu odpuszcza pokutę kościelną tylu dni lub lat, odpuszcza w drugim życiu odpowiadającą tej pokucie karę. Ale ta właśnie miara i stosunek są nam nieznane.
Niegdyś Kościół nakładał na grzeszników pokuty bardzo długie i surowe. Kto na przykład zajmował się robotą służebną w dni świąteczne lub niedzielne, musiał pościć trzy dni o chlebie i wodzie, – a dziesięć dni, jeżeli rozmawiał w kościele podczas Mszy świętej. Kto uchybił winnego uszanowania ojcu lub matce, czynił pokutę przez trzy lata, – a przez lat siedem, jeśli ich uderzył. Obmowa była karana postem siedmiodniowym o chlebie i wodzie; – fałszywe świadectwo pokutą pięcioletnią. Lichwiarze ulegali pokucie trzech letniej, rok pierwszy o chlebie i wodzie. Za cudzołóstwo Kościół naznaczał pokutę siedmiu lub dziesięciu lat, – a lat dwanaście za kazirodztwo. Kto popełnił mężobójstwo, musiał przez całe życie stać przy drzwiach kościelnych podczas Mszy św. i nie mógł otrzymać Komunii św. aż chyba przy skonie... Otóż odpusty zwalniają nas od tych kar kanonicznych i zjednywają nam to, co by też kary nam u Boga wysłużyły.
Łatwo teraz pojąć, co rozumieć należy przez odpust stu dni, trzech lat... Odpust stu dni jest uwolnieniem od pokuty, którą czynić by należało przez sto dni, według dawnych przepisów i odpuszczenie kary czyśćcowej (doczesnej), która odkupioną by została przed Bogiem tą studniową pokutą. Iluż zaś dniom czyśćcowym odpowiada odpust np. studniowy, – o tym wie tylko Bóg sam”.
– z kazania ks. Józefa Adamskiego
PRZYKŁADY DAWNYCH ODPUSTÓW
Ojciec św. Pius X dekretem św. Kongregacji odpustów "urbis et orbis" z dnia 9 marca 1907 r. nadał odpust zupełny na godzinę śmierci każdemu wiernemu, który w dniu dowolnie obranym po należytym odprawieniu spowiedzi i przyjęciu Komunii św. ze szczerym uczuciem miłości ku Bogu odmówi poniższy akt poddania się i gotowości przyjęcia z ręki Boga każdego rodzaju śmierci. Jest to odpust nadzwyczajny, który zachowanym będzie na chwilę śmierci, chociaż warunki jego wypełnione raz w życiu, dalekie jeszcze będą do tej ostatniej chwili.
Panie Boże mój, już teraz przyjmuję z ręki Twojej z poddaniem się i ochotą każdy rodzaj śmierci, jaki Ci się będzie podobało zesłać na mnie wraz ze wszystkimi jego troskami, cierpieniami i bólami. Amen.